مهم ترین قسمت هر پایان نامه و پروپوزال بخش اهداف و فرضیات است. در این بخش تمامی عصاره تحقیق و ماهیت تحقیق قرار می گیرد. اهداف و فرضیات پروپوزال و پایان نامه باید با اصول آکادمیک نوشته شوند که در این بخش به توضیح این اصول می پردازیم.
یکی از اساسی ترین قسمتهای هر طرح پیشنهادی اهداف آن است ، اهداف خلاصه آن چیزی است که با اجرای مطالعه باید به آن رسید . اهداف بایستی رابطه نزدیکی با بیان
مسئله داشته باشند تنظم آنها در طرح پیشنهادی در قالب اهداف کلی ( اصلی ) و اهداف اختصاصی ( ویژه – جزئی ) صورت می گیرد .
هدف کلی : آنچه را که مطالعه به طور کلی بدان دست خواهد یافت را هدف کلی است .
اهداف اختصاصی : اهداف اختصاصی اجزای مختلف هدف کلی هستند که پیدا کردن پاسخ برای آنها جهت رسیدن به هدف کلی ضروری است . با تعیین اهداف اختصاصی چهارچوب مطالعه مشخص شده و از گردآوری اطلاعات غیر ضروری جلوگیری می شود .
هدف اختصاصی محقق را در مشخص کردن متغیرها ، نوع مطالعه ، روش کار ، نحوه گرد آوری اطلاعات ، طرح جداول و غیره ، هدایت می کند .
– توجه به نکات زیر در بیان اهداف ضروری است :
– با توالی منطقی ، جنبه های گوناگون مسئله را بپوشاند .
– با توجه به شرایط و امکانات ، واقع بینانه باشد .
– به صورت قابل اندازه گیری با افعال عملی که برای سنجش از توانایی کافی برخوردار باشند ، بیان گردد . ( از میان افعال عملی می توان به تعیین کردن ، مقایسه کردن ، محاسبه کردن و .. ) اشاره کرد .
مثلاً در مطالعه توصیفی تحت عنوان بررسی میزان مرگ و میر داخل بیمارستانی ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷ : اهداف به صورت زیر نوشته می شوند :
هدف کلی تعیین میزان مرگ و میر داخل بیمارستانی ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷ .
اهداف اختصاصی
تعیین توزیع جنسی مرگ و میر ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷
تعیین توزیع سنی مرگ و میر ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷
تعیین درصد مرگ و میر بر حسب نوع جراحی ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷
تعیین علل مرگ و میر ناشی از جراحی قلب ناشی از جراحی قلب در بیمارستان دکتر شریعتی در سال ۱۳۷۷
فرضیات پروپوزال و پایان نامه نشان دهنده جهت حرکت پایان نامه و اهداف هستند که در قالب جمله های خبری بیان می شوند.
فرضیه : اگر بر اساس تجربیات قبلی نسبت به مسئله مورد مطالعه توجیهی وجود دارد یا عواملی را می شود پیش بینی کرد که قابل آزمون باشند ، سئوال تحقیق به شکل فرضیه تنظیم می گردد ( بر حسب نوع مطالعه )
فرضیه پیش گویی رابطه یک یا چند عامل یا مسئله مورد مطالعه می باشد که قابل آزمون آماری است . در این قسمت فرضیات را می توان به صورت فرضیه صفر ( H0) و یا فرضیه تحقیق ( H1 ) بیان کرد .
بعنوان مثال در مطالعه ای تحت عنوان مقایسه کارائی دو داروی A, Bدر درمان بیمار X می توان فرضیه ( H0) را به صورت:
کارایی دو داروی B,A در درمان بیمار X تفاوتی ندارند .
و یا فرضیه ( H1 ) را به صورت :
کارایی دو داروی B,A در درمان بیمار X تفاوتی دارند . و یا کارایی داروی A در درمان بیمار X بیشتر از داروی B است نوشت