مراحل مقاله نویسی و طریقه نوشتن مقاله
با وجود اینکه ممکن است مجلات مختلف علمی دارای الگو و قالب خاصی برای نوشتن مقاله باشند، یک فرمت کلی برای طریقه نوشتن مقاله را که برای اکثر مجلات قابل استفاده باشد، می‌توان به صورت زیر تعریف کرد:
• موضوع مقاله
• چکیده
• مقدمه
• روش تحقیق
• نتایج
• بحث و تجزیه و تحلیل
• نتیجه گیری
• منابع
موضوع مقاله
در مراحل مقاله نویسی هر مقاله علمی بایستی دارای عنوان مناسبی باشد که به طور صحیح تحقیقات انجام گرفته شده در متن مقاله را توصیف کند. نام مقاله بایستی به گونه‌ای انتخاب شود که خواننده با دیدن نام مقاله، متوجه اقدامات کلی انجام شده و مسئله اساسی تحقیقات شود و نیازی به مطالعه کل مقاله برای معرفی کار نداشته باشد. به عنوان مثال عنوان “اثرات روشنایی و دمای هوا بر افزایش جمعیت باکتری‌ها”، عنوان مناسبی تلقی می‌شود.
چکیده
در بخش چکیده، مختصری از کل مقاله به شکل ساده بیان می‌شود. چکیده چیزی فراتر از خلاصه متن یک مقاله است؛ خلاصه بازنویسی شده کل متن در جملات کوتاه‌تر و برای کسانی است که قبلاً متن را مطالعه کرده‌اند، در حالی که چکیده مختصری از گزارشات تحقیق است که مناسب افرادی است که متن را مطالعه نکرده‌اند و قصد دارند در رابطه با ادامه مطالعه آن تصمیم بگیرند. با این وجود چکیده نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای کل متن اصلی باشد.
چکیده بایستی در حدود 250 کلمه را در خود بگنجاند که شامل اهداف تحقیق، مواد عمومی، روش تحقیق، نتایج خلاصه شده و نتیجه گیری نهایی است. در متن چکیده نباید اطلاعاتی اضافه بر اطلاعات متن اصلی تحقیق آورده شود.
یک راه ساده برای نوشتن چکیده، برگزیدن قسمت‌های مهم هر بخش تحقیق و گنجاندن آن‌ها در قالب کلماتی است که به طور مختصر کل مقاله را شرح دهد.
مقدمه
قسمت مقدمه از مراحل مقاله نویسی به منظور معرفی مسئله اصلی مورد تحقیق و انگیزه‌های رفع مشکل مذکور نگارش می‌شود. این بخش بایستی اطلاعات کافی را در اختیار خواننده قرار دهد به نحوی که خواننده کار شما را مورد تمجید قرار دهد و برای خواندن ادامه متن مشتاق گردد.
یک استراتژی مفید برای نگارش این بخش از مراحل مفاله نویسی شروع از مسئله و طرح کلی و رسیدن به موضوع مقاله است. با این وجود این بخش نباید چندان طولانی گردد و گسترش یابد و در نگارش آن باید به این مسئله توجه کنید که مخاطب متن شما فردی با اطلاعات مشابه شما است. تنها نکات اصلی را برشمارید و به سرعت و بدون مقدمه به اصل موضوع اشاره کنید.
روش تحقیق
این بخش مربوط به زمان، مکان و چگونگی انجام تحقیقات است. محقق در این بخش از مراحل نوشتن مقاله، طرح تحقیقاتی، لوازم مورد نیاز، روش جمع‌آوری اطلاعات و کنترل نتایج را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.
نتایج
در این بخش نویسنده به کمک جدول‌ها، تصاویر و نمودارهای مختلف نتایج کسب شده از هر آزمایش را در اختیار خواننده قرار می‌دهد و توضیحی در رابطه با معنی این نمودارها و تجزیه و تحلیل نتایج ارائه نمی‌دهد.
بحث و تجزیه و تحلیل
در این قسمت نویسنده توضیحات بیشتری در رابطه با نتایج به دست آمده، همبستگی متغیرها و تفسیر آن‌ها در اختیار خواننده قرار می‌دهد. در این قسمت نویسنده بایستی علت هرگونه انحراف از نتایج مورد انتظار و یا نتایج تحقیقات پیشین را برای مخاطب توضیح دهد.
نتیجه گیری
در طریقه نوشتن تحقیق بایستی نحوه نتیجه گیری کلی را در نظر داشت. در این قسمت نویسنده بایستی بتواند به سادگی نتیجه کلی حاصل از تحقیق، معنای آن و تفسیر خود از نتایج به دست آمده را برای خواننده متن ارائه کند.
منابع
در این قسمت نویسنده بایستی لیستی از تمامی منابعی که در نگارش مقاله به آن‌ها استناد کرده است، تهیه کرده و در انتهای مقاله خود آن را درج کند. استفاده از هرگونه داده، تصویر، نمودار و غیره از مقالات علمی دیگر بدون اشاره به نام آن در لیست منابع، نوعی سرقت علمی به شمار می‌رود.