نگارش مقاله علمی، دارای یکسری اصول و قواعدی می باشد که بدون دانستن آنها، موفق به نگارش یک مقاله خوب نخواهیم شد.
برای شروع نگارش یک مقاله، ابتدا باید یک برنامه ریزی خوب برای آن نوشت. برای اینکه یک مقاله ای نوشته شود، ابتدا باید ایده ای وجود داشته باشد، سپس آن ایده یا فرضیه مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد و در نهایت طی یک پروسه پژوهشی، نتایج کار در قالب یک مقاله نوشته شود. تکنیک اصلی برای نگارش مقاله عبارت است از ”رویکرد برنامه ریزی شده برای یک مسئله تعریف شده”. این عبارت تعریف کلی از فرایند نگارش مقاله را مطرح می کند. یک مقاله زمانی مورد قبول خواهد بود که بر اساس چهارچوب تعریف شده و با نظم منطقی خود نوشته شود. ساختار کلی یک مقاله از موضوع اصلی آن، هدف از انتخاب این موضوع و نوع مخاطبین منشاء می گیرد. وقتی شما حرفی برای گفتن نداشته باشید، چگونه می توانید یک مقاله بنویسید؟ یا اگر فرضیه درستی نداشته باشید مطمئنا در نیمه راه به مشکل بر خواهید خورد و کار نگارش مقاله را کنار خواهید گذاشت. اما در صورتی که نسبت به موضوع و ایده خود، اطمینان کامل داشته باشید، خواهید توانست نگارش مقاله خود را به نحو احسن انجام دهید.
درباره طرح یا ایده خود مطالعه کنید
وقتی از طرح یا ایده خود مطمئن شدید، قدم بعدی مطالعه و استفاده از منابع خوب برای کسب اطلاعات کافی در خصوص ایده می باشد. بعضی از افراد در این مرحله شروع به نگارش مقاله می کنند، چون حس می کنند به اندازه کافی می دانند که چه می خواهند بنویسند و چگونه بنویسند که در این صورت بسیار خوب خواهد بود. اما اگر شما دانشجو هستید و یا تجربه کافی در نگارش مقاله ندارید، لازم است تا ابتدا یه مطالعه خوب در خصوص طرح خود انجام دهید. از مقالاتی بروزی که در خصوص طرح و ایده شما چاپ شده است استفاده نمایید. مقالات همیشه بهترین منبع برای مطالعه هستند. زیرا مطالب آنها قابل اطمینا و بروز می باشد. در حین مطالعه همیشه یک دفتر یادداشت در کنار دستتان داشته باشید تا مطالبی که به نظرتان می رسد در نگارش مقاله می تواند به شما کمک کند را یادداشت نمایید. حتی می توانید در کامپیوتر خود یک فایل وورد داشته باشید و مطالب خود را در آن یادداشت نمایید. فراموش نکنید که هر مطلبی که یادداشت می کنید، رفرنس یا منبع آن را نیز در کنار آن بنویسید. برای این کار می توانید در صفحه وورد ، از قسمت Review بخش Comment را انتخاب نمایید و رفرنس را عینا در آنجا کپی کنید.(مانند شکل زیر)
بعد از اینکه احساس کردید به اندازه کافی مطالعه کرده اید و اطلاعات مورد نیاز را یادداشت کرده اید، تنها کاری که لازم است انجام دهید، برداشتن هر گروه از یادداشت ها و نوشتن آنها در قالب جملات مناسب و صحیح می باشد. از اینجا به بعد انگار مقاله خود به خود نوشته می شود.
نگارش مقاله خود را با یک عنوان خوب و جذاب آغاز کنید. بسیاری از دانشجویان عنوان پایان نامه خود را برای مقاله انتخاب می کنند. سپس به سراغ بخش بیشینه تحقیق بروید و با یک مقدمه از موضوع مقاله، آن را آغاز کنید؛ سپس هدف خود را از این مطالعه بیان کنید و بعد به سراغ کارهای انجام شده در گذشته که هم راستا با موضوع شما می باشد، بروید. روش کار بخش بعدی مقاله می باشد که بایستی آن را بنویسید. اگر نتایج مطالعه خود را بطور کامل گرفته اید، پس از اتمام روش کار، بخش نتیجه مقاله را بنویسید. نتایج مقاله مهم ترین بخش مقاله است و بایستی با دقت بیشتری نوشته شود.
این نکته را هیچ گاه فراموش نکنید که عنوان و چکیده مقاله هستند که خوانندگان را به خود جذب می کنند. فراموش نکنید مقاله شما باید با هزاران مقاله دیگر با عنوان های مشابه رقابت کند. اینها از نکاتی هستند که بایستی در نظر بگیرید و با توجه به موارد زیر مقاله تان را بنویسید:
عنوان مقاله: خواننده متخصص را جذب و خواننده معمولی را علاقه مند کند.
چکیده مقاله: حس خواننده متخصص را در خواندن مقاله تحریک کرده و اطلاعات کافی در دسترس خوانندگان معمولی قرار دهد.
شکل ها و جداول: نتایج را خیلی سریع در اختیار کسانی قرار دهند که یک نگاه سطحی به مقاله می اندازند.
نتایج مقاله : جزئیات بیشتری را در دسترس خوانندگان قرار دهند.
بحث: به نتایج شما معنا و محتوی می دهند.
مابقی مقاله: اطلاعات بیشتری به خوانندگان بدهند.
روی هدف خود متمرکز شوید
بسیاری از اهداف عالی مورد نظر مجله های پژوهشی، گزارش نتایج مهم بدست آمده از مطالعات انجام شده می باشد. در واقع ارزش یک مقاله به نتایجی است که در آن نوشته می شود. وقتی مقاله خود را به یک مجله ارسال می کنید، اولین بخشی که داوران مجله به آن توجه می کنند، بخش نتایج مقاله می باشد. در واقع این سوال برای داوران مطرح می شود که ” آیا اطلاعات موجود در مقاله قابل توجه و جدید بوده و ارزش چاپ شدن را دارند؟ ” . این موضوع از اولین سوالاتی است که در ذهن ویراستارهای یک مجله پژوهشی در مورد مقاله شما مطرح می شود. از این رو باید به اندازه کافی از خوب بودن مقاله خود اطمینان داشته باشید. همیشه به عنوان نفر سوم به مقاله خود نگا کنید و خود را به جاوی داوران مجله قرار دهید تا ببینید آیا مقاله شما ارزش چاپ شدن را دارد یا نه. بنابراین در هنگام نگارش مقاله خود، به هدف اصلیتان که همان نتایج کارتان هست، تمرکز بیشتری داشته باشید.