هفت گام عملی و کاربردی برای نوشتن پروپوزال
نوشتن پروپوزال برای دانشگاه‌های مختلف دارای الگو و اصول نگارشی متفاوتی است. با این وجود برخی موارد در هنگام نوشتن پروپوزال در اصول نگارشی اغلب دانشگاه‌ها قابل قبول است. در این مطلب قصد داریم به بررسی نکات اصلی تهیه پروپوزال بپردازیم.
گام اول: برای نوشتن پروپوزال با یک مقدمه قوی شروع به کار کنید.
قطعاً هدف شما از نوشتن مقدمه غافلگیر کردن مخاطبان از موضوع انتخابی در پایان نامه است؛ بنابراین سعی کنید با یک مطلب یا جمله جالب مقدمه خود را شروع کنید. پروپوزال خود را تا جای ممکن هدفمند و مفید تهیه کنید. از یک سری اطلاعات پیشزمینهای برای وارد کردن مخاطب به فضای تحقیق خود استفاده کنید و سپس هدف پایان نامه و تحقیق خود را با آنان در میان بگذارید.
- در صورتی که هرگونه اطلاعات جلب نظرکننده‌ای دارید که می‌تواند به منزله روشن شدن یک چراغ در رابطه با دلیل انجام تحقیق مد نظر باشد، شروع مقدمه پروپوزال بهترین مکان برای گنجاندن اطلاعات مذکور است. در هر حال سعی کنید مقدمه خود را با یک واقعیت شروع کنید و نه نظریه.
گام دوم: مسئله اصلی را مطرح سازید.
پس از مقدمه بایستی وارد متن اصلی پروپوزال شوید. اکنون زمان آن رسیده است که مسئله اصلی تحقیقات خود را بیان کنید. در صورتی که مخاطبان شما اطلاعات چندانی در رابطه با شرایط موجود ندارند، آنان را آگاه سازید. مسئله مورد تحقیق چیست؟ چه چیزی این مسئله را به وجود آورده است؟ مسئله مذکور چه تاثیراتی روی شرایط دیگر دارد؟
- تاکید کنید که به چه علت مسئله مذکور بایستی حل شود. در صورتی که مسئله حل نشده باقی بماند، چه تاثیری روی مخاطبان خواهد داشت؟ مطمئن باشید که تمام سوالات مطرح شده را در این راستا پوشش دهید و با تحقیقات و نتایج آنها پاسخ‌های مناسبی برای هرکدام پیدا کنید.
گام سوم: راه حل پیشنهاد دهید.
این قسمت مهم‌ترین بخش پروپوزال شما است. ارائه راه حل بخشی است که در آن شما به چگونگی اشاره به مسئله، دلیل انتخاب روش تحقیق و نتایج حاصل اشاره خواهید کرد. برای کامل کردن این بخش به راهنمایی‌های زیر توجه کنید:
- درباره اثرات گسترده ایده‌های خود توضیح دهید. ایده‌هایی که کاربرد محدودتری دارند، نسبت به ایده‌هایی با اثرات گسترده، کمتر توجه مخاطبان را به خود جذب می‌کنند.
- به این موضوع اشاره کنید که چرا شما این تحقیق را انتخاب کرده‌اید. انتخاب موضوع یکی از مهم‌ترین فاکتورها است. تصور کنید نگاه مخاطبان شما به مسائل با شک همراه است و ممکن است ایده‌های شما را به آسانی قبول نکنند. دلیل انتخاب روش تحقیق خود را در مقابل سایر روش‌های موجود و گاهی اوقات روش‌های ارزان‌تر برای مخاطب شرح دهید.
- اعتماد مخاطبان را به نوشته‌های خود جلب کنید: مخاطبان شما بایستی بعد از خواندن مطالب شما، از اینکه شما توانسته‌اید راه حل مناسبی برای مسئله طرح شده بیابید، اطمینان حاصل کنند.
- در تمام نوشته‌های خود از منابع معتبر استفاده کنید: از مطرح کردن نظرات شخصی اجتناب کنید و برای مطالب نوشته شده منبع معتبری ارائه دهید.
گام چهارم: برنامه و بودجه مشخصی برای تحقیقات خود معین کنید.
پروپوزال شما یک طرح قابل سرمایه‌گذاری را معرفی خواهد کرد. برای این که مخاطب خود را متفاعد سازید که طرح شما محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری است، تا جای ممکن اطلاعات کافی و دقیق در رابطه با طرح خود و بودجه مورد نیاز آن در اختیار آنان قرار دهید.
- اطلاعاتی شامل زمان شروع احتمالی پروژه، سرعت پیشرفت آن، مراحل انجام کار و سایر اطلاعات مورد نیاز را در پروپوزال خود قید کنید.
گام پنجم: با یک نتیجه‌گیری مناسب به کار خود پایان دهید.
این قسمت بازتابی از کل تحقیقات شما خواهد بود. در صورتی که مورد ناگفته‌ای باقی مانده است، در این بخش آن را ذکر کنید و پیام کلی خود را در این بخش به طور خلاصه بیان کنید. به نکات قوت تحقیقات خود اشاره کنید و تلاش کنید تا مخاطب را به تفکر وادار کنید و در نهایت از آنها بایت توجهشان قدردانی کنید.
- در صورتی که شما اطلاعات اضافه‌ای دارید که با تحقیقات‌تان همخوانی چندانی ندارد، آن را در بخش ضمیمه ذکر کنید، ولی توجه داشته باشید که اگر پروپوزال شما بسیار حجیم باشد، مخاطب را هراسان می‌سازد.
- در صورتی که پروپوزال شما بیش از یک ضمیمه داشته باشد، آنها را به ترتیب نام‌گذاری کنید.
گام ششم: نوشته‌های خود را ویرایش کنید.
در نوشتن مطالب، ویرایش و طراحی پروپوزال دقت (و احتمالاً وسواس) زیادی به خرج دهید! مطالب خود را مرور کنید تا در صورت نیاز آن را واضح‌تر و خلاصه‌تر سازید. از دیگران بخواهید کار شما را نقد کنند و اطمینان حاصل کنید که نتیجه کار شما برای مخاطب جذاب خواهد بود.
- از یک یا دو نفر دیگر بخواهید پروپوزال سما را ویرایش کنند. احتمالاً آنها مواردی را که از چشم شما پنهان مانده است، پیدا خواهند کرد.
- از به کار بردن اصطلاحات کلیشه‌ای همچون “به اصطلاح” اجتناب کنید. این کار نتیجه کار شما را زیر سوال خواهد بود.
گام هفتم: مطالب را دوباره خوانی کنید.
مرحله ویرایش مخصوص واضح سازی و خلاصه کردن مطالب در صورت نیاز است، در حالی که بازخوانی یا دوباره خوانی به منظور رفع ایرادات احتمالی متن در نظر گرفته شده است. نوشته‌های خود را به دقت بازخوانی کنید تا ایرادات لغوی، گرامری و یا تایپی آن را تصحیح کنید.
- هرگونه اشکال تایپی یا گرامری نشان از غیر قابل اعتماد بودن شما و حواس پرتی شما خواهد داشت.
- مطمئن باشید استایل پروپوزال طبق راهنماهای موجود در سایت دانشکده و یا دانشگاه شما تنظیم شده باشد.
آیا تا به حال تجربه نوشتن پروپوزال را داشتید؟ به نظر شما مهم‌ترین و سخت‌ترین بخش پروپوزال کدام قسمت است؟ تجربه خود را با ما در میان بگذارید.
در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد نوشتن پروپوزال می‌توانید سوالات خود را از همکاران ما بپرسید و در اسرع وقت از راهنمایی‌های آنها بهره‌مند شوید.